Το Ξινόμαυρο είναι το κρασοστάφυλο της κεντρικής Μακεδονίας από την εποχή των Μακεδόνων βασιλέων, ίσως και περισσότερο. Το όνομα της ποικιλίας που έχει επικρατήσει σήμερα είναι περιγραφικό των ιδιοτήτων της ποικιλίας, όπως αποδόθηκε από τους αμπελουργούς. Έτσι, προέκυψε το Ξινόμαυρο γιατί τα σταφύλια ήταν «Ξινά» και «Μαύρα».

Όμως, στο χώρο του κρασιού το ροζ με το γκρι συμπίπτουν όταν κρέμονται τα σταφύλια πάνω στο αμπέλι και η διαφοροποίηση στο χρώμα έχει να κάνει με την χώρα προέλευσης του αμπελουργού. Ο λόγος γίνεται για εκείνες τις ελληνικές ποικιλίες αμπέλου που τα σταφύλια τους δεν είναι μαύρα αλλά ούτε και άσπρα. Αυτές που λόγω της ιδιότητας τους αυτής στα ελληνικά έχουν αποδοθεί ως ερυθρωπές ενώ στα γαλλικά ως Gris.

Η Μαλαγουζιά αποτελεί μια ακόμα περίπτωση ποικιλίας αμπέλου που η καταγωγή της καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Κάποιες πηγές θέλουν να έλκει την καταγωγή της από την μακρινή πόλη Malaga της Ισπανίας με το όνομα της να προκύπτει από την παράφραση του τόπου καταγωγής της. Ενώ άλλες τοποθετούν την καταγωγή της λίγο πιο βόρεια στην περιοχή της Καταλονίας, συνδέοντας την με την ντόπια ποικιλία της Malagueña.